تجسیه و تحلیل فشارهای فیسیکی )اسکلتی- عضالنی( محیط کار و مداخله ارگونومی با استفاده از روش طراحی آزمایشه یا تاگوچی

ی ب ی ب Occupational Medicine Quarterly Journal Vol. 9, No, Winter 2017 Pages: 051 3 د ره 9 شواره زهستاى 6996 صفحه: 56 تجسیه و تحلیل فشارهای فیسیکی )اسکلتی عضالنی( محیط کار و مداخله ارگونومی با استفاده از روش طراحی آزمایشه یا تاگوچی )مطالعه موردی شرکت پشتیبانی نرم افسار( 3 2 1 هیثن جعفری اسک ذری* ههسا جعفرياى حاهذ سلواىزاده هحسي در ی چکیذه هقذهه: ثیوبسی بی ؿغلي حشف ای ػجت دسد صیبى بی ثضسي ث وبسگشاى وؼت وبس ب ك ذ ق تأهیي اجتوبػي ث ع سولي ج اهغ هيؿ ذ. ثش اػبع ثشآ سد بی ػبصهبى ثیيالوللي وبس ثیوبسی بی بؿي اص وبس وبسگشاى ؿؾ ثشاثش ثیتش اص ح ادث هشث ط ث وبس ػجت هشي آ بى هيؿ د. ذف اص هغبلؼ حبضش ثشسػي ث ج د هیضاى اختالالت اػىلتي ؼضال ي یه ؿشوت پتیجب ي شمافضاس دس ؿ ش ت شاى هيثبؿذ. ر ش بررسی: دس ایي هغبلؼ ت كیفي تحلیلي اپشات س ث س ؽ تلبدفي ا تخبة ؿذ ذ. اعالػبت ثب اػتفبد اص پشػ به بساحتي بی اػىلتي ؼضال ي وش ل س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی )ROSA5( جوغآ سی گشدیذ. داد ب ثب اػتفبد اص آصه ى وجؼتگي پیشػ ى آ بلیض اسیب غ تجضی تحلیل ؿذ. تايج: تبیج حبكل اص ROSA بى داد و 11/3 دسكذ اص اپشات س ب دس بحی ذاس 88/57 دسكذ اص آى ب دس بحی ضش ست ا جبم هذاخل اسگ هیه لشاس داس ذ. ثب اػتفبد اص س ؽ عشاحي آصهبیؾ بی تبگ چي ایؼتگب بی وبسی ثشای تغییش ا تخبة ؿذ تغییشات الصم اػوبل گشدیذد. تبیج حبكل وب ؾ هیب گیي اهتیبص بیي ث 5/7 ث ج د آى وب ؾ 7 دسكذی ػغح هذاخل اسگ هیىي ث ج د ؼجي ث ػغح ذاس سا بى داد. ایي تیجهگیری: پظ ؾ اسصیبثي ا لی ای اص ظبست س ی لبثلیت اعوی بى ثب اػتفبد اص س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی وجؼتگي ثیي بساحتي ول ثذى وشات بیي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی بى داد اػت و بیت ثب ثىبسگیشی س ؽ عشاحي آصهبیبت تبگ چي ث ج د حبكل گشدیذ. اشه ه یا کلیذی: اسگ هي اسصیبثي ت ؾ هحیظ وبس پشػ به وش ل عشاحي آصهبیبت تبگ چي 1 استبدیبر گزي مهىدسی صىبیع داوطگب پیبم و ر مزکز تهزان تهزان ایزان 2 داوصآم خت کبرضىبسی ارضد مهىدسی صىبیع داوطگب پیبم و ر تهزان تهزان ایزان. 3 استبدیبر گزي مهىدسی صىبیع داوطگب خ اج وصیز الدیه ط سی داوطکد مهىدسی صىبیع تهزان ایزان. داوطج ی دکتزی مهىدسی صىبیع داوطگب پیبم و ر مزکز تحصیالت تکمیلی تهزان ایزان. * )و یسىد مسئ ل( تلفه تمبس: 09126808537 پست الکتزيویک: meisam_jafari@pnu.ac.ir تبریخ پذیزش: 96/01/19 تبریخ دریبفت: 95/09/21

ی ب ی س 6 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... هقذهه دس ج بى ك ؼتي اهش ص ثؼیبسی اص افشاد بچبس ذ ثب ؿشایظ به بػت پیشاه ى خ د و هحیظ وبس اثضاس ه سد اػتفبد ثش آ ب تحویل هیى ذ ا غجبق ت بػت داؿت ثب هحذ دیت بی ایجبد ؿذ ث گ ای و بس آی ذ. اهب اهش ص اسگ هي یب وبى ه ذػي ا ؼب ي ث ػ اى یه لب ى تالؽ داسد ثب عشاحي تغییش ه بػت وبس هلض هبت آى ثیتشیي ث ش سی سا ثشاػبع فیضی ل طی ا ؼبى ثذػت آ سد) 1 (. اسگ هي اص د ولو ی ب ي Ergon ث هؼ بی وبس Nomos ث هؼ بی لبػذ لب ى هتك ؿذ اػت. اهب دس اكغالح وبسثشدی ػلن اسگ هي هجو ػ دا ي اػت و اص تلفیك ػل م صیؼتي فیضی ل طی ا ؼب ي ػیؼتن ب س ؽ ب عشاحي هبغل هحیظ وبس ث ج د آهذ اػت و ػؼي داسد اثضاس ب دػتگب ب هحیظ وبس سا ثب دس ظش گشفتي ت ا بیي بی جؼوب ي فىشی هحذ دیت ب ػالیك ا ؼبى ب عشاحي و ذ) 2 (. اسگ هي ث هغبلؼبتي اعالق هی د و دس آى ػبخت تشویت ػبصهبى وبس عشاحي تج یضات ؿغل هحل وبس دس ساثغ ثب ػبهل ا ؼب ي ه سد ثشسػي لشاس هيگیشد دس ایي س ؽ ب ث هؼبئل فیضی ل طیىي ادساوي تب حذی سفتبسی ا ؼبى ت ج هيگشدد) 3 (. اسگ هي ػلن اكالح ث ؼبصی هحیظ وبس ؿغل تج یضات تغبثك آى ثب لبثلیت ب هحذ دیت بی ا ؼبى اػت. ثذ ى ؿه ثىبسگیشی هالحظبت اسگ هیه آه صؽ دس ایي صهی دس ش ػبصهب ي مؾ ث ػضایي دس هذیشیت ث ش سی آى ػبصهبى داسد. ػذم سػبیت ایي هالحظبت ه جش ث وب ؾ ا گیض ثبصد یش ی ا ؼب ي افضایؾ هیضاى جبثجبیي غیجت وبسو بى دس بیت وب ؾ احشثخي وبسآیي ث ش ػبصهبى هيگشدد. اگش هحیظ وبس ث گ ای ثبؿذ و فشد دس آى احؼبع بساحتي خؼتگي وؼبلت وبیذ ث ا آػیت یض اسد ؿ د دس بیت بسضبیتي ثیوبسی سا ثشای ا ث د جبل خ ا ذ داؿت) (. ایي ه ض ع ه جش ث اختالل دس وبس وب ؾ ث ش سی ثبصد وبس یض خ ا ذ ؿذ. كذهبت اػىلتي ػضال ي هشتجظ ثب وبس ( WMSDs: )Workrelated Musculoskeletal disorders ثخؾ ػوذ ه وي اص كذهبت سا تىیل هيد ذ ؿبهل ػ اسم بؿي اص فؼبلیت بی حشف ای اػت و ػوذتب دس احش تىشاس وبس بی ػضال ي تحول فبس بی هىب یىي هىشس سخ هيد ذ) 5 (. یبهذ ثش ص ایي دػت اص ػ اسم ث اؿىبل هت ػي ثش ص هيو ذ اصجول احؼبع دسد ػفتي ػضالت بت ا ي ػضال ي وب ؾ داه عجیؼي حشوبت ت سم هفبكل وب ؾ سا ذهبى ؿغلي اػت) 6 (. اختالالت اػىلتي ػضال ي اصجول ػ اهل ؿبیغ آػیت بی ؿغلي بت ا ي دس و س بی ك ؼتي دسحبلت ػؼ ؼت ذ. اختالالت اػىلتي ػضال ي دس ثیي وبسثشاى سایب ػو هب دس بحی ا ذام ف لب ي ػش گشدى ووش ایجبد هيؿ د. ػ اهل اكلي ایجبدو ذ آى حشوبت تىشاسی ا گتبى دػت ب هچ ب ضؼیت اػتبتیه به بػت ثذى فبس توبػي ثش س ی هچ ب ؿ بخت ؿذ اػت. یىي اص ػلل اكلي غیجت ب دس هحیظ وبس آػیت بی اػىلتي ػضال ي هيثبؿ ذ ثش اػبع گضاسؽ ب حذ د 0 دسكذ اص غشاهت پشداختؿذ ث وبسگشاى هشث ط ث اختالالت اػىلتي ػضال ي اػت) 7 (.ایي اختالالت ثب احؼبع خؼتگي دسد آغبصؿذ ث ػ ی ثیوبسی پیؾ هيس د و دس آى هحذ د ؿذى حشوت ا ذام ب یب وب ؾ لذست ت اى هب یچ ب هب ذ هيؿ د) 8 (. ث ع سولي گبهيو هحیظ وبس ا جبم ظیف دس ؿغل خبكي ث ل ع اختالالت اػىلتي ػضال ي ووه و ذ ایي اختالالت هشتجظ ثب وبس خ ا ذ هيؿ ذ. هغبلؼبت بى داد ا ذ و دس ثیي ػ اهل سیؼه فبوت س بی WMSDs ضؼیت ثذى به بػت اصجول ه نتشیي ػ اهل خغش هحؼ ة هيؿ د) 9 (. هغبلؼبت حبوي اص آى اػت و ث ج د ضؼیت ثذى ػال ثش وب ؾ سیؼه اثتال ث اختالالت اػىلتي ػضال ي ثبػج استمبء ػغح ػالهت وب ؾ اػتشع ون ؿذى بساحتي گبم وبس هيؿ د و ایي ػ اهل افضایؾ سا ذهبى ػولىشد ؿغلي سا ث د جبل داسد.

ی ب ی ب ی ب ی ب هیثن جعفری اسک ذری هوکاراى دس د بی اخیش پیگیشی اص ایي اختالالت ا ویت یظ ای پیذاوشد اػت ث ع سیو ذف اسگ هي ؿغلي پیگیشی اص ایي اختالالت ثیبىؿذ اػت ػبصهبى ث ذاؿت ج ب ي د 2000 هیالدی سا د پیگیشی اص ایي اختالالت بمگزاسی وشد اػت) 11 10 (. فشػ دگي ؿغلي بؿي اص ػغ ح ثبالی اػتشع ع ال ي هذت دس ص ذگي ؿغلي هيثبؿذ) 12 13 (. وچ یي ثذلیل فشدگي هتشیبى و تشل هذا م پبػخگ یي ث وبس یبص هذا م پبػخگ یي ت ػظ هذیشیت وبسؿ بػبى و تشل ویفیت ث هشاتت ػضال ي اختالالت اػىلتي اػتشع وبسی ثیتش هي ثبؿذ. ث ؿ بػبیي اختالالت ه ج د اثتذا پظ ؾ دس ایي پشداخت ػپغ ثب اػتفبد اص عشاحي آصهبیبت ث س ؽ تبگ چي ػؼي دس ث حذالل سػب ي اختالالت اػىلتي ػضال ي بؿي اص ػ اهل تحت و تشل غیش لبثل و تشل ؿذ اػت. ر ش بررسی اص جول هحیظ بی اداسی و دس آى وبسه ذاى ث دلیل دچبس اختالالت اػىلتيػضال ي وبسی یظ ؿشایظ هيؿ ذ ث ك ست هذا م اص وبهپی تش تلفي )هیىش في( ثغ س وضهبى اػتفبد هي وبی ذ هيت اى ث وبس دس اداسات هشاوض تلفي اؿبس وشد و ؿشوت یض اص جول ایي اداسات هيثبؿ ذ. پتیجب ي شمافضاس وبسه ذاى ثخؾ پتیجب ي یه ؿشوت شمافضاسی ث ػ اى جبهؼ ی ه سد هغبلؼ ا تخبة ؿذ ذ. ثشای اسصیبثي اثتذا وبسؿ بع اسگ هي دس هحل وبس توبهي ؿشوتو ذگبى هلبحج ای دس خل ف آؿ بیي ثب هحیظ وبس جوغآ سی اعالػبت ده گشافیه )ؿبهل: ػي ج ؼیت صى لذ هیضاى تحلیالت ػبثم وبس اداسی( ا جبم داد ػپغ فشم پشػ به فبسػي بساحتي بی اػىلتي ػضال ي وش ل ( CMDQ: Cornell Musculoskeletal Discomfort (CMDQ) )Questionnaire سا دس اختیبس آ بى لشاس هيداد تب ثش هج بی احؼبع دسد بساحتي آى سا تىویل وبی ذ. فشم تىویل ؿذ دس س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی )ROSA( ثش هج بی حبلت ثذ ي ؿشوتو ذگبى دس هحل ایؼتگب وبس سایب ای آ بى عجك دػت سالؼول س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی تىویل داد ب ت ػظ شمافضاس آهبسی SPSS ) ؼخ 19( ه سد تجضی تحلیل لشاس گشفت. ثشای هخق و دى ساثغ ثیي هتغیش بی ده گشافیه ثب اهتیبص بیي ROSA اص آصه ى آ بلیض اسیب غ ثشای تؼییي ساثغ ثیي تبیج بساحتي بی اػىلتي ػضال ي وش ل اهتیبص بیي ROSA اص س ؽ تبگ چي اػتفبد ؿذ. ROSA داسای س ایي پبیبیي ثبالیي دس ػ جؾ سیؼه فبوت س بی اسگ هیىي دس هحیظ اداسی وبس ثب سایب اػت) 1 15 (. هشاحل اسصیبثي دس ایي س ؽ ؿبهل ػ ثخؾ اكلي اػت و پغ اص تىویل ش ثخؾ هخق و دى اهتیبص ب دس ثخؾ ك ذلي كفح وبیگش تلفي اهتیبص ه ؿ اس كفح ولیذ دس جذا ل اهتیبص بیي هخق خ ا ذ ؿذ. وش بیي ایي س ؽ ثیي 10 0 هخقؿذ و همذاس اهتیبص 3 تب 5 سا ػغح ذاس هي به ذ اهتیبص ثیؾ اص 5 ا جبم الذام هذاخل ای سا ایجبة هيو ذ) 16 (. پشػ به فبسػي بساحتي بی اػىلتي ػضال ي وش ل )CMDQ( یض اثضاسی وبسا دس ثشسػي هیضاى بساحتي بی اػىلتي ػضال ي اػت و اعالػبتي دس خل ف ج د ؿذت احؼبع دسد بساحتي سا دس ا ذام گشدى ؿب لؼوت ف لب ي پت لؼوت ف لب ي ثبص لؼوت تحتب ي پت ػبػذ هچ ثبػي ساى صا لؼوت تحتب ي پت ث ك ست خ د گضاسؽد ي فشا ن هيو ذ. ح هحبػج همذاس بساحتي دس ش ا ذام ثذیيك ست اػت و اهتیبص تىشاس ) شگض; 1 0 تب 2 ثبس دس فت ;3 2 تب ثبس دس فت ;3.5 شس ص; 5 چ ذ ثبس دس س ص; 10 ( اهتیبص بساحتي )1 3 2( اهتیبص تذاخل ثب وبس )1 3 2( سا دس وذیگش ضشة هيو ین) 17 (. ث ه ظ س تؼییي پبیبیي پشػ به اص س ؽ حجبت داخلي اثضاس اػتفبد ؿذ. هغبثك ایي س ؽ اثضاس ه سد ظش ت ب صهب ي اص پبیبیي ه بػت

ی ب 9 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... ثشخ سداس خ ا ذ ث د و ضشیت آلفبی وش جبخ ثضسيتش یب هؼب ی 0/7 ثبؿذ. دس ثشسػي اػتوبدیبثي پشػ به ثب اػتفبد اص س ؽ حجبت داخلي اثضاس ضشیت آلفبی وش جبخ 0/986 هحبػج ؿذ. دس تحلیل س ایي پشػ به ثشای لؼوت ؿذت دسد بساحتي اص ضشیت وجؼتگي وبپب ثشای لؼوت فشا ا ي دسد بساحتي اص ضشیت وجؼتگي اػپیشهي اػتفبد گشدیذ. ضشیت آلفبی وش جبخ دس ش ػ ثخؾ فشا ا ي بساحتي ؿذت بساحتي تأحیش بساحتي دس ت اى وبسی ث تشتیت 0/961 0/955 0/969 ثذػت آهذ. ؼخ فبسػي پشػ به CMDQ اثضاسی وبسا دس ثشسػي هیضاى بساحتي بی اػىلتي ػضال ي وبسگشاى ایشا ي اػت و هيت ا ذ ث ػ اى لؼوتي اص ثش به هؼو ل تحمیمبت اسگ هیه هشالجت ث ذاؿتي ج ت پیگیشی اص اختالالت بساحتي بی اػىلتي ػضال ي ه سد اػتفبد لشاس گیشد) 18 (. دس ایي هغبلؼ ت كیفي تحلیلي حجن و وب ذ هغبلؼ ػ ى وىبساى) 18 ( ػغح اعوی بى %95 ت اى آصه ى %80 همذاس خغبی هغلك آصه ى %25 تؼییي گشدیذ ذ. ؿشوتو ذگبى ؿبهل فش )0 صى 30 هشد( ث د ذ و ث ع س تلبدفي اص ثیي افشاد اجذ ؿشایظ وبسو بى ثخؾ اداسی یه ؿشوت پتیجب ي شمافضاس اػن اص سػوي پیوب ي و ثل ست توبم لت هغ ل ثىبس ث د ) 8 ػبػت وبسی( ا تخبة ؿذ ذ. توبهي آى ب ثشای ا جبم ظبیف خ د اص سایب دس هحیظ وبس اػتفبد هيو ذ. ا ذاص جبهؼ ه سد هغبلؼ ث ه ظ س بى دادى یظگي بی ول جبهؼ ه بػت اػت اص ای ش دس ایي هغبلؼ ث ا تخبة و ای اص اػضبی جبهؼ و هؼشف وبی ذ الؼي آى ثبؿ ذ اوتفب ؿذ اػت. ثشای همبیؼ ثیي تبیج اسصیبثي س ؽ ػشیغ اداسی بساحتي اػىلتي ػضال ي وش ل اهتیبص دسد بساحتي ثش هج بی ؿوبس د ي اػتب ذاسد ت كی ثشای اسصیبثي س ؽ ػشیغ اداسی اهتیبص بساحتي اػىلتي ػضال ي ث ك ست تجوؼي دس چ بس بحی : 1( پت ا ذام ف لب ي )لؼوت ف لب ي پت + ؿب ب + لؼوت تحتب ي پت + ساى ب + ثبػي( 2( گشدى لؼوت ف لب ي پت 3( دػت ب )ؿب + ثبص ب + ػبػذ ب + هچ ب( ( توبم ثذى هحبػج ؿذ) 19 (. ؿىل 1. پبساهتش ب ػغ ح ا تخبثي دس س ؽ تبگ چي.

هیثن جعفری اسک ذری هوکاراى تايج هیب گیي ا حشاف هؼیبس اعالػبت ثذػت آهذ اص پشػ به وش ل دس جذ ل )1( روش ؿذ اػت. هیب گیي )± ا حشاف هؼیبس( وش پت ا ذام ف لب ي 10 )±7( گشدى لؼوت ف لب ي پت )±5( 19 ثشای دػت ب )±9( 27 ثذػت آهذ. جذ ل ؿوبس )2( اهتیبصات حبكل اص چهلیؼت ROSA ثش اػبع اثضاس بی وبسی اپشات س ب جذ ل )3( تبیج اسصیبثي ایي س ؽ سا بى هيد ذ. یبفت ب بى داد و كفش دسكذ اص ؿشوتو ذگبى اهتیبص ووتش اص 11/3 3 دسكذ اهتیبص ثیي 3 تب 5 )ػغح ذاس( 88/57 دسكذ اهتیبص ثیؾ اص 5 )ضش ست ا جبم الذام هذاخل ای( سا داسا ث د ذ. تبیج بى داد و ثیي بساحتي اػىلتي ػضال ي ؿشوتو ذگبى اهتیبص بی تبیج ROSA وجؼتگي هؼ بداسی ج د داسد و تبیج آى دس جذ ل )( آهذ اػت. پبساهتش ب ػغ ح ا تخبثي ج ت ا جبم تغییشات دس س ؽ تبگ چي دس جذ ل 5 بى داد ؿذ ا ذ. دس هغبلؼ حبضش ج ت اػوبل تغییشات اص پی بدات پظ گشاى اػتفبد ؿذ. دس ؿىل بی 3 2 تغییشات ثب ت ج ث ػغ ح ا تخبثي دس جذ ل ؿوبس )5( وبیؾ داد ؿذ اػت. پغ اص اػوبل تغییشات اسصیبثي هجذد هحیظ وبس وب ؾ هیب گیي اهتیبص بیي ث هیضاى 5/7 وب ؾ 7 دسكذی ػغح هذاخل اسگ هیه ث ج د ؼجي آى ث ػغح ذاس هب ذ ؿذ. تبیج ایي ثشسػي دس جذ ل )6( آ سد ؿذ اػت. ؿىل 2. اػتفبد اص س ؽ عشاحي آصهبیؾ بی تبگ چي ثشای ا تخبة ك ذلي. ؿىل 3. اػتفبد اص س ؽ عشاحي آصهبیؾ بی تبگ چي ثشای ا تخبة ػبیش تج یضات.

5 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... جذ ل 1. اعالػبت داد بی حبكل اص پشػ به وش ل. بحی ثذى تؼذاد و هیب گیي ا حشافهؼیبس پت ا ذام ف لب ي 2/0 1/516 7/10 5/19 گشدى لؼوت ف لب ي پت دػت ب توبم ثذى آیتن ه سد ثشسػي اهتیبص ك ذلي اهتیبص كفح وبیگش تلفي اهتیبص كفح ولیذ ه ؿ اس تؼذاد و اهتیبص بیي 3/266 1/618 9/27 16/ جذ ل 2. اعالػبت اهتیبصات چهلیؼت س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی تؼذاد و هیب گیي 6/ ا حشاف اص هؼیبس 1/67 1/819 1/656 1/606 6/23 6/8 6/83 جذ ل 3. تبیج اسصیبثي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی ؿشوتو ذگبى دسكذ اهتیبص ووتش اص 3 0 دسكذ اهتیبص 3 تب 5 11/3 دسكذ اهتیبص ثیؾ اص 5 88/57 جذ ل. ساثغ بساحتي اػىلتي ػضال ي ؿشوتو ذگبى ثب اهتیبص بی تبیج س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی. بحی ثذى پت ا ذام ف لب ي گشدى لؼوت ف لب ي پت دػت ب توبم ثذى ك ذلي r=0/155 وبیگش تلفي ولیذ ه ؿ اس بیي r=0/12 r=0/257 r=0/063 جذ ل 5. پبساهتش ب ػغ ح ا تخبثي دس س ؽ تبگ چي اثضاس وبس پبساهتش سا ىبس بی پی بدی ج ت ث ج د تؼذاد ػغح استفبع تغییش استفبع صا ی صا ب ك ذلي ػوك یو گب دػت ت ظین ػوك بی هختلف تغییش دس استفبع ویفیت ػغح 2 پتیجب ي ووش تغییش صا ی خویذگي اثضاس وبس وبیگش تلفي هب ع كفح ولیذ سا ىبس بی پی بدی ج ت ث ج د ت ظین صا ی دیذ فبكل دػتشػي اػتفبد اص ذػت یب گ ذاس ذ ت ظین دػتشػي یب افض دى گ ذاس ذ ت ظین فبكل یب پلتفشم تؼذاد ػغح 2

6 هیثن جعفری اسک ذری هوکاراى تؼذاد و جذ ل 6. تبیج اهتیبص بی اسصیبثي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی پغ اص اػوبل تغییشات ا تخبثي ثب س ؽ تبگ چي دسكذ اهتیبص ووتش اص 3 دسكذ اهتیبص 3 تب 5 دسكذ اهتیبص ثیؾ اص 5 هیب گیي ا حشاف هؼیبس 1/30 5/7 81/8 18/2 0 7 بحث دس ایي هغبلؼ ساثغ ثیي اهتیبص بی ك ذلي كفح وبیگش تلفي ه ؿ اس كفح ولیذ اهتیبص بیي س ؽ ػشیغ اداسی ثب بساحتي بی اػىلتي ػضال ي گضاسؽؿذ داسای ساثغ هؼ يداس هخجت هؼتمین هيثبؿ ذ. هیضاى ایي ساثغ ثیي هجو ع توبم بساحتي بی اػىلتي ػضال ي ثذى ثب اهتیبص بیي اسصیبثي ػشیغ اداسی 0/12=r ث دػت آهذ. هیب گیي اهتیبص بیي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی )1/606 ± 6/83( اػت و اص ظش تحلیل سیؼه اسگ هي دس بحی هذاخل لشاس داسد یبصه ذ دخبلت تغییش اسگ هیىي اػت. اصآ جبیيو 11/3 دسكذ اص تبیج حبكل اص اهتیبصد ي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی دس بحی ذاس 88/57 دسكذ اص آى دس بحی ضش ست ا جبم هذاخل لشاس داس ذ تغییش دس ػبختبس اسگ هیىي جبهؼ ه سد هغبلؼ ضش سی ث ظش هيسػذ. اصایيس ثب اػتفبد اص س ؽ عشاحي آصهبیؾ بی تبگ چي ایؼتگب بی وبسی ثشای تغییش ا تخبة تغییشات الصم اػوبل ؿذ. ث ع سولي د ع اص هؼش فتشیي عشح بی آصهبیؾ ػجبستا ذ اص: )1( عشح بی فبوت سی )2( عشح بی تبگ چي. ثب ت ج ث تؼذاد پبساهتش ب ػغ ح دس ظش گشفت ؿذ ثشای ش یه اص ایؼتگب بی وبسی اػتفبد اص عشح فبوت سی وبهل ث ( 1638 2 2 ( آصهبیؾ یبص داسد. ثب دس ظش گشفتي ضی صهبى وچ یي تئ سی آهبس اجشای ایي تؼذاد آصهبیؾ غیش الصم فبلذ كشف التلبدی اػت. اصایيس اػتفبد اص یه عشح آصهبیؾ تبگ چي پی بد هيؿ د. دوتش ج یچي تبگ چي ث ووه تحمیم بی خ د دس ػبل بی 1960 1950 اك ل عشاحي احشصدا سا ت ػؼ داد اػبع وبس خ د سا ثب ث وبس ثؼتي ظشی بیؾ دس ت ػؼ هحل ل بی هختلف اػتجبس ثخیذ) 9 (. س ؽ تبگ چي ا حشاف بی هوىي اص همذاس ذف سا وشا ثب تبثغ صیبى هذلث ذی هيو ذ.دوتش تبگ چي اختلبف هتذا لتشیي اص وبسثشد عشح بی آسای بی هتؼبهذ ثشای فبوت س بی ا تخبة ؿذ جب جذاسی هيو ذ عشح بی آسای بی هتؼبهذ L18 L8 L16 اػت. ایي س ؽ هتذ بی آهبسی سا دس فشآی ذ بی ه ذػي ث وبس هيگیشد. هشاحل اجشای س ؽ عشاحي آصهبیؾ ب ث س ؽ تبگ چي ثب دس ظش گشفتي جضئیبت ث تشتیت هخق ا ویت ث ایي لشاس اػت: 1 تىیل تین 2 وشدى ا ذاف ه سد هغبلؼ 3 فشه ل ػبصی هؼئل ؿ بػبیي وبساوتش بی ػولىشد و ثب هؼئل ثیتشیي آصهبیؾ استجبط سا داسد 5 ؿ بػبیي فبوت س بی تبگ چي. ث ه ظ س ؿ بػبیي آصهبیؾ تبگ چي ه بػت اثتذا ثبیذ حذالل تؼذاد دسجبت آصادی ه سد یبص هحبػج گشدد. ثب فشم یه دسج آصادی ثشای هیب گیي ول یه دسج آصادی ثشای پبساهتش بی د ػغحي د دسج آصادی ثشای ش یه اص ػبیش پبساهتش ب حذالل ث 17= )8 2 +1( یبص اػت. ت اثغ ذف ثشای همبیؼ تبیج وبى اهتیبصات س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی ضی تغییشات ث ع س تخوی ي دس ظش گشفت ؿذ اػت. تبیج اهتیبص بی اسصیبثي س ؽ س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی پغ اص اػوبل تغییشات ا تخبثي ثب س ؽ تبگ چي حىبیت اص وب ؾ هیب گیي اهتیبص بیي ث 5/7 ث ج د آى سا داسد. وچ یي وب ؾ 7 دسكذی ػغح هذاخل اسگ هیىي ث ج د ؼجي آى ث ػغح ذاس هب ذ ؿذ. الصم ثزوش اػت و دس اػوبل تغییشات اسگ هیىي اص یبفت بی پظ گشاى ث ش ثشد ؿذ. ث ػ اى هخبل دس ساثغ ثب

7 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... اػتفبد اص وبهپی تش ه بػتتشیي حبلت اػتفبد اص آى 7 ت س یل وىبساى بى داد ذ و تغییش صا ی هب یت س اص 15 ث 0 ػالهت ایو ي اپشات س سا ث ج د هيثخذ فبس بی ػضال ي اسد ثش گشدى ووش سا وب ؾ هيد ذ) 20 (. دس ه سد تأحیش اػتفبد اص ه ع ثش فؼبلیت ػضال ي گشدى ؿب ثبص و ن وىبساى ثب اػتفبد اص ثىبسگیشی س ؽ RULA اػتشاتظی بیي ج ت تغییش ه لؼیت ه ع ضدیه ؿذى آى ث هح س ثذى سا اسائ داد ا ذ) 21 (. هیىبئیل س ثشػ ى وىبساى ك ذلي بی لبثل ت ظین آه صؽ اپشات س ب دس عشیم اػتفبد اص آى ب ثشحؼت یبص بی فیضیىيؿبى سا پی بد داد ذ) 22 (. تیجه گیری س ؽ اسصیبثي ػشیغ اداسی س ؽ هؤحش ثشای اسصیبثي ایؼتگب بی وبسی اداسی اػت و سیؼه ثشي خشیذ بی هشتجظ ثب بساحتي دس هحیظ وبس سا هيػ جذ. ثب ت ج ث ذفو ذی ایي س ؽ ثشای ػ جؾ سیؼه ثشي خشیذ بی وبس ثب سایب دس هحیظ بی اداسی تبیج ث دػتآهذ هيت اى ث ػ اى اثضاسی ثشای ؿ بػبیي دسج ث ذی سیؼه اسگ هي دس هحیظ بی اداسی اهش ص اص آى ث ش ثشد. ثب ثشسػي ضؼف بی اسگ هیه ه ج د دس هحیظ ه سد ثشسػي پی بد بی صیش ج ت اكالح اسائ داد هيؿ د: ا جبم ثش به بی ػولىشدی هب ع ث ووه 1 كفح ولیذ. ا تمبل ثش به داثل ولیه هب ع ث حلم گشداى 2 ػظ هب ع. تغییش ا ذاص هب ع هت بػت ثب ا ذاص دػت وبسثش. 3 اػتب ذاسدػبصی ولی ویج سد ب ث ویج سد بی اسگ هیه. اػتفبد اص هب یت س بی ثب ف ب سی جذیذ ج ت 5 وب ؾ آػیت بی چوي. داه دػتشػي س ی هیض حذ د ث ت ج 6 وب ؾ ثي ظوي ػبیل فبس چشخؾ س ی ثذى. ػبصهبىد ي هیض وبس ث ع سیو اؿیبء ه سد اػتفبد تىشاسی دس ه غم ا لی دػتشػي الالهي و ووتش اػتفبد هيؿ ذ دس ه غم وبسی حب ی ثبؿ ذ. 8 تویض ثبؿذ دس ه اسد الصم فضبی صیش هیض ثبیؼتي وی ث گ ای ثبؿذ و پبی وبسثش ثشای دساص وشدى هىلي ذاؿت ثبؿذ. لتي وبس دس ضؼیت ؼت ایؼتبد اػت حشوت ه ن اػت ث گبم تغییشات هىشس ه لؼیت ظیش ؼتي ایؼتبدى پیبد س ی اص وفؾ ساحت یب اص چ بسپبی اػتفبد ؿ د. 9 وبسی اػتفبد دس ه اسد وبسثشد فشا اى تلفي ث ػ اى یه جضء الصم اػت ثب یه ذػت )گ ؿي ػش( تلفي ه سد لشاس گیشد دس غیش ایي ك ست تلفي س ی یه لؼوت اص دػتي و ثشجؼت یؼت لشاس داد ؿ د. 10 اػتفبد اص پتي بی اسگ هیه ج ت پش وشدى گ دی ووش یض تغییش ع ك ذلي دس ك ست داؿتي دػتي خه به بػت. آه صؽ شهؾ بی حیي وبس ث وبسو بى دس ج ت وب ؾ خؼتگي آى ب. تبیج حبكل اص ROSA بى داد و 11/3 دسكذ اص اپشات س ب دس بحی ذاس 88/57 دسكذ اص آى ب دس بحی ضش ست ا جبم هذاخل اسگ هیه لشاس داس ذ. ثب اػتفبد اص س ؽ عشاحي آصهبیؾ بی تبگ چي ایؼتگب بی وبسی ثشای تغییش ا تخبة تغییشات الصم اػوبل ؿذ. تبیج بىد ذ وب ؾ ؿی ع اختالالت اػىلتي ػضال ي دس ایي ؿشوت اػت. ثشای چ بس فش اص وبسو بى ایي ؿشوت و هىلت اػىلتي ػضال ي داؿت ذ تغییشؿغل دس ظش گشفت ؿذ ث جبی ایي فشات یش بی جذیذ اػتخذام ؿذ هجبحج آه صؿي ثشای آ ب گ ؿضد ؿذ اػت. ثب حزف ش پ ػچش به بػت ضؼیت س ث ث ج د هب ذ ؿذ خغش اثتال تب حذ همج لي وب ؾ پیذا وشد اػت. هیضاى ؿىبیبت اكل اص وبسو بى دس خل ف ؿشایظ به بػت وبسی یض ث ؿذت ثش احش هذاخل اسگ هي ایو ي وب ؾ هيیبثذ )2 23( دس ؿشوت ه سد هغبلؼ هب یض ث ض ح ایي ه سد هب ذ ؿذ اػت.

8 هیثن جعفری اسک ذری هوکاراى هحذ دیت بیي یض دس تحمیك حبضش ج د داؿت و اغلت ثش س ی آصهبیؾ ب تبیج حبكل تأحیش گزاؿت اػت و ث ؿشح ریل هي ثبؿذ:.1 هذت صهبى الصم ثشای اجشای آصهبیبت ؼجتب ثبال ث د صهبى صیبدی كشف احشثخي آصهبیبت دس ع ل صهبى.2 ؿذ اػت. یب افشاد بساحتي بی اػىلتي ػضال ي سا اص لجل داؿت هؼتؼذ و د ا ذ. ث د ا ذ آى.3. پ بى سا آى یض ثشخي ؿشایظ هحیغي ػبیش ػ اهل اص جول ػ اهل ثیش ي ثش س ی تبیج آصهبیؾ ب تأحیشگزاس ث د اػت. ؼتي ػجه دس تغییش ثشای همب هت.5 دادى تغییش ص ایب حشوبت دلخ ا یض ثبػج ایجبد هحذ دیت دس آصهبیبت گشدیذ اػت. ثشخي اص پشػ ل ػال ثش ایي ؿشوت دس جبی دیگش یض دس ؿشایظ ث د ا ذ وبس هغ ل هتفب ت ث د و خ د تأحیشگزاس اػت. ایي پظ ؾ اص ا لی ای اسصیبثي د م وبس هحیظ ظبست س ی لبثلیت اعوی بى ثب اػتفبد اص س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی بساحتي ثیي وجؼتگي ول ثذى وشات بیي س ؽ اسصیبثي ػشیغ ت ؾ اداسی بى داد اػت. تحمیمبت ثیتشی ثب عیف ػیغتشی اص وشات بیي س ؽ اسصیبثي.1.2 ػشیغ ت ؾ اداسی یبص اػت تب هخق ؿ د و آیب ث ػغ ح ػولىشدی دلیكتشی هيت اى دػتیبفت یب خیش. ثب ایيحبل ه اسد صیش ثشای هغبلؼبت آتي پی بد هيگشدد: ت ؾ ػشیغ اسصیبثي س ؽ وشات ثیي ساثغ تؼییي اداسی دیگش الذاهبت هب ذ ثش ص آػیتدیذگي غیش. دخبلت دادى ػ اهل ده گشافیه گؼتشد یظگي بی ػبثم ج ؼیت ػي ظیش فشدی غیش ثشسػي س اثظ تأحیشات آى ب. تحلیالت وبس ظشگیشی دس 3. ػیبػت بی هختلف هذیشیتي. اسگ هیىي دس ج ت افضایؾ ا گیض تأحیشات آى دس وب ؾ بساحتي بی اػىلتي ػضال ي. ا ذاص گیشی ثشسػي ه سد بساحتي بی آى ساثغ س حي ثب س ا ي بساحتي بی ػضال ي ث ج د ث ػیل س ؽ بی گ بگ ى. هحیظ دس اػىلتي 5. تؼشیف ت اثغ ذف چ ذگب ثب دس ظشگیشی وضهبى افضایؾ س اثظ آى ب. وب ؾ سا ذهبى بساحتي ب اسصیبثي س ؽ تبیج ثیي ساثغ تجییي 6. هذلػبصی ت ؾ ػشیغ اداسی ثب ػبیش س ؽ بی اسصیبثي اسگ هي ثشسػي مبط ضؼف ل ت آى ب ؼجت ث ن. Refrences 1 Wenzhou Yu, Ignatius TSYu, Zhimin Li, Xiaorong Wang, Trevor Sun, Hui Lin, Sabrina Wan, Hong Qiu, Shaohua Xie. Workrelated injuries and musculoskeletal disorders among factory workers in a major city of China. Accident Analysis and Prevention 2012; 8: 5763. 2 Dohyung Kee, Min 2K Chung, JH Kim. Legal system and its effect for prevention of workrelated musculoskeletal disorders in Korea. International Journal of Industrial Ergonomics 2011;1(3): 2232. 3 Khandan M, Mosaferchi S, Koohpaei A. Assessing Exposure to Risk Factors for Workrelated Musculoskeletal Disorders Using ART method in a Manufacturing Company. Arch Hyg Sci 2017; 6(3):259 267. Salvendy G. Handbook of human factors and ergonomics. John Wiley & Sons, 2012.

9 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... 5 Sonne M, Villalta D L, Andrews DM. Development and evaluation of an office ergonomic risk checklist: ROSA Rapid office strain assessment. Appl. Ergon 2012; 3 (1): 98 108. 6 Hadjicostas E. ISO 9000 Quality Management System: in Quality Assurance in Analytical Chemistry. Springer 2010: 5 71. 7 Yazdani A, Wells R. Prevention of MSD within OHSMS/IMS: a systematic review of risk assessment strategies. Work A J. Prev. Assess. Rehabil 2012; 1: 2765 2767. 8 Stubbs DA. Work Related Musculoskeletal Disorders (WMSDs). Occup. Environ. Med 1995; 52(7): 96. 9 Tittiranonda P. Burastero S. Rempel D. Risk factors for musculoskeletal disorders among computer users. Occup. Med. 1998; 1(1); 17 38. 10 Kooranian F, Khosravi AR, Esmaeeli H. The relationship between hardiness/ locus of control and burnout in nurses. J.OfogheDanesh 2008;1(10):5867. [Persian] 11 Moghimian M, Bahribinabaj N, Bahribinabaj N. Study of burnout and its relationship with demographic and job features of nurses and midwiferies, Journal of Raze Behzistan 200;12(29):2126. [Persian] 12 Grunfeld E, Whelan TJ, Zitzelsberger L, Willan AR,Montesanto B, Evans Kl. Cancer care workers in Ontario:Prevalence of burnout job stress and job satisfaction. Canadian Medical Association Journal2000;163(2):166169. 13 Gharagozlou F., Nazari Z. and et al. Prevalence and risk factors of occupational burnout among nurses of a hospital in Kermanshah in 2013. Journal of Ergonomics 201; 2(2): 677. [Persian] 1 Lee H., Wilbur J., Kim M. J., and Miller A. M. Psychosocial risk factors for work related musculoskeletal disorders of the lower back among long haul international female flight attendants. J. Adv. Nurs 2008; 61(5): 92 502. 15 Palmer K. T., Cooper C., Walker Bone K., Syddall H., Coggon D. Use of keyboards and symptoms in the neck and arm: evidence from a national survey. Occup. Med. (Chic. Ill) 2001; 51(6): 392 395. 16 Yip V. Y. B. New low back pain in nurses: work activities, work stress and sedentary lifestyle. J. Adv. Nurs 200; 6(): 30 0. 17 AfifehzadehKashani H., Choobineh A., Bakand S. H., Gohari M. R., Abbastabar H., Moshtaghi P. Validity and Reliability Farsi Version Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire (CMDQ). Iran Occup. Heal 2011; 7(): 6975. [Persian] 18 Sonne M. and Andrews D. M.The Rapid Office Strain Assessment (ROSA): Validity of online worker selfassessments and the relationship to worker discomfort. Occup. Ergon 2011; 10(3): 83 101.

5 هیثن جعفری اسک ذری هوکاراى 19 Ferasati F., Sohrabi M. S., Jalilian M. Evaluation of muskoloskeletal disorders in VDT users with rapid office strain assessment (ROSA) method. J Ergon 201, 1(3): 657. [Persian] 20 Kristine L. Turville, Jennie P. Psihogios, Tom R. Ulmer and Gary A. Mirka. The effects of video display terminal height on the operator: a comparison of the 15 and 0 recommendations. Applied Ergonomics 1998; 29(): 23926. 21 Catherine J. Cook and Kamal Kothiyal. Influence of mouse position on muscular activity in the neck,shoulder and arm in computer users. Appl Ergon 1998;29(6):393. 22 Robertson M,, Amick BC, DeRango K, Rooney T, Bazzani L, Harrist R, Moore A.. The effects of an office ergonomics training and chair intervention on worker knowledge, behavior and musculoskeletal risk. Appl Ergon 2009 ;0(1):1235 23 Boschman JS, FringsDresen MH, van der Molen HF. Use of ergonomic measures related to musculoskeletal complaints among construction workers: a 2year followup study. Saf Health Work 2015;6:90 6. 2 Visser S, van der Molen HF, Sluiter JK, FringsDresen MH. Guidance strategies for a participatory ergonomic intervention to increase the use of ergonomic measures of workers in construction companies: a study design of a randomised trial. BMC Musculoskelet Disord 201;15:132.

56 تجسيه تحلیل فشارهای فیسيکی )اسکلتی عضال ی(... Improving physical strain (musculoskeletal) environment and ergonomic intervention using the Taguchi method (case study software support firm) JafariEskandari M(PhD) 1, Jafarian M(MSc) 2, Salmanzadegan H(PhD) 3, Dori M(PhD) 1. Department of Industrial Engineering, Payamnoor University, Tehran, Iran 2. Department of Industrial Engineering, Khajeh Nasir University, Tehran, Iran Received: 2016.12.11 Accepted: 2017.0.08 Abstract Introduction: Professional and occupational diseases, impose large losses to workers, enterprises, social security funds and their communities. According to International Labor Organization estimates, workrelated diseases are six times more likely to cause death compared to workrelated accidents. The aim of this study was to assess and improve musculoskeletal disorders in a support union of a software company in Tehran. Method: In this crosssectional study, randomly selected operators were enrolled. Data from the Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire (CMDQ) and Rapid Office Strain Assessment (ROSA) methods were collected. Data were then analyzed using Pearson correlation test and analysis of variance and the improvement was evaluated using the Taguchi method. Results: ROSA results showed that 11.3 percent and 88.57 percent of operators were in the notification area and need for ergonomic interventions in the area, respectively. Conclusion: Using Taguchi method, designed to change workstations needed to be changed were selected and appropriate changes were applied. The results revealed improvements as a decrease in the average final score to 7.5, and a reduction of 7% in the ergonomic intervention at the alert level. Keywords: Rapid Office Strain Assessment, Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire This paper should be cited as: JafariEskandari M, Jafarian, Salmanzadegan H, Dori M. Improving physical strain (musculoskeletal) environment and ergonomic intervention using the Taguchi method (case study software support firm. Occupational Medicine Quarterly Journal 2017; 9():051. * Corresponding Author: Tel: 09126808537, Email: meisam_jafari@pnu.ac.ir